TÜRKİYE MOZAİK MÜZELERİ
ANTAKYA MÜZESİ MOZAİKLERİ
Antakya şehir merkezindeki müzede sergilenmektedir. Bu muhteşem mozaiklerin sergilendiği müze, dünya üzerinde, bu konudaki öne çıkan ikinci müzedir. (Birinci müze, Tunus-Bardo Müzesi) Bu müzedeki mozaikler: 2. ve 3. yüzyıllar arasında yapılmıştır. Mozaiklerde işlenen konular: Apollon, Eros, Satyros, Aphrodite, Baccus vb. gibi mitolojik kahramanlar ve günlük hayattan sahnelerdir.
Müzede bulunan bu mozaikler: Hatay ilinin Harbiye beldesindeki Roma yerleşim yerinde, bir kısım villanın zemininde bulunmuştur. 3 ya da 4’ncü yüzyılda kaldığı sanılmaktadır.
İZMİR-EFES-YAMAÇ EVLERİ MOZAİKLERİ
Efes’te, yaklaşık 100 yıldır sürdürülen kazılar, genellikle resmi konutlarda gerçekleştirilmiş olsa da, son yıllarda, Efes yöresinde, halkın yaşadığı yerlerde de kazılar yapılmıştır. Bu kazıların başlıca merkezi ise, “Yamaç evler” bölümüdür. Yamaç evlerin tabanları tümüyle mozaikle kaplanmıştır. Bu mozaikler, Roma dönemi karekteristik özelliklerini taşımaktadırlar ve genellikle siyah-beyaz ve geometrik desenli olarak yapılmışlardır. Ancak, bu mozaiklerin, günümüzde görüldüğü kadarıyla, değişik renk ve farklı boyutta taşların kullanılması nedeniyle, zaman zaman onarıldıkları anlaşılmaktadır.
İşlenen konu ise: mitolojik sahnelerdir.
Evet, Efes bölgesindeki yamaç evler bölümü, mozaik meraklıları için ideal bir yer. Burada, birçok mozaik görülüyor.
İSTANBUL-KARİYE MOZAİKLERİ
İstanbul’da, günümüzde Kariye Müzesi olarak ziyarete açık olan: Bizans dönemi kilisesinde görülmektedir. Buradaki mozaikler, 14. yüzyıldan kalmadır. Yani, Bizans mozaik sanatının son dönemlerinin en güzel örnekleri, buradadır.
GAZİANTEP-ZEUGMA MOZAİKLERİ
Gaziantep-Nizap ilçesi sınırları içinde kalan Zeugma antik kentinde yapılan kazılarda: burada kurulu bulunan Roma yerleşiminde, evler ve hamamların zeminleri ve duvarlarında, muhteşem güzel mozaikler bulunmuştur. Özellikle: yerleşim alanındaki yamaç villalarında, mozaikler bulunmuştur. Yanlızca, A bölgesinde bulunan mozaiklerin toplam alanı: 1000 m. Karedir. Yani: Zeugma, tam olarak bir mozaik kenti olarak bilinmektedir. Çünkü: şehir, yolların kesişme noktasında bulunuyor ve aynı zamanda ticaret ve garnizon kenti özelliklerini taşıyordu. Bu nedenle, dönemin ünlü sanatçıları, kenti tercih etmişler ve muhteşem mozaik sanatı örneklerini, burada oluşturmuşlardır. Kentin güvenli ve zengin statüsü de, sanatçıların buraya akın etmesine neden olmuştur.
Mozaikler: 2 ile 4’ncü yüzyıl arasından kalmadır. Bu mozaiklerde en öne çıkan husus: mozaiklerde parlaması istenen yerde millimetrik cam parçalarının kullanılmasıdır ki, ışık vurması ile, bu bölümler parlamaktadır. Burada bulunan mozaiklerde, sırlı seramikler kullanımı da üst düzeydedir. Dönemin en güzel eserleri, burada bulunmaktadır. Özellikle: “Çingene kızı” mozaiği, muhteşem güzelliğiyle öne çıkmaktadır.
Bu mozaiklerde: mitolojik kişilikler, tanrılar, tanrıçalar, efsanevi kişiler ve bunların yaşamlarından kesitler görülmektedir.
Zeugma mozaikleri, günümüzde Gaziantep Müzesinde sergilenmektedir. Bu mozaikler, dünyanın en ünlü mozaik koleksiyonu olarak öne çıkmaktadır.
İSTANBUL-AYA İRİNİ KİLİSESİ MOZAİKLERİ
Hristiyanlığın kabul edilmesiyle birlikte, yanlızca mozaik olarak “Haç” resminin yapılmasına izin verilmiştir. Bu nedenle: Aya İrini kilisesinde, apsis yarım kubbesi üzerinde mozaik bir haç görülmektedir. Bu haç: 8.yüzyıldan kalmadır.
ŞANLIURFA HALEPLİBAHÇE MOZAİKLERİ
Şanlıurfa şehir surlarının: Daysan deresi bölümündedir. Mozaikler, 5’nci yüzyıldan kalmıştır. Mozaiklerde işlenen konular: Yunan mitolojisinin savaşçı kahramanları Amazon kraliçeleridir. Özellikle: Yunan mitolojisine ait bu mozaiklerin, Anadolunun bu kadar doğusunda bulunması ilgi çekmektedir.
ADANA MİSİS MOZAİKLERİ
Adana şehir merkezine 26 km. uzaklıkta eski ipek yolu üzerindedir. Mozaik: bir bazilika içindedir. 4’ncü yüzyıda yapılmıştır. İşlenen kompozisyon: bir kümes ve çevresinde Nuh Peygamber tarafından, tufan zamanında gemisine alınmış 23 kuş ve kümes hayvanları görülüyor.